Türkiye’de bulunan köprü, tünel ve otoyollardaki yap-işlet-devret modeli ile işletilen projelere verilen garanti tutarı döviz zammına tabi tutuldu. Geçiş sayılarının beklenenin altında kalması durumunda, Hazine ve Maliye Bakanlığı ödeme yapacak. Osmangazi Köprüsü, bu projeler arasında en fazla fark ödemesi yapılması gereken proje olarak öne çıkıyor.
Osmangazi Köprüsü’nde geçiş ücreti 555 TL iken, garanti tutarı 1.870 TL’ye yükseldi. Bu durumda Hazine’nin ödediği fark 1.315 TL oldu. Çanakkale Köprüsü’nde geçiş ücreti 585 TL iken, garanti tutarı 760 TL oldu ve Hazine’nin ödediği fark 175 TL olarak gerçekleşti. Avrasya Tüneli’nde araç geçiş ücreti 156 TL iken, garanti tutarı 238 TL’ye çıktı. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nde ise geçiş ücreti 70 TL olarak sabit kaldı ancak garanti edilen tutar 204 TL’ye yükseldi ve Hazine’nin ödediği fark 134 TL oldu.
Bu güncelleme ile döviz kurlarındaki artış nedeniyle Hazine’nin ödeme yapması gereken tutarlar da artmış oldu. Özellikle Osmangazi Köprüsü, yüksek garanti tutarı nedeniyle Hazine için büyük bir maliyet oluşturabilir. Geçiş sayılarının artırılması veya farklı finansman modellerinin düşünülmesi, bu maliyetin azaltılması için alternatif çözümler olabilir.
Türkiye’nin ulaşım altyapısını geliştirmek amacıyla yapılan bu projeler, hem ülke içi hem de uluslararası ulaşımı kolaylaştırmakta ve ekonomiye katkı sağlamaktadır. Ancak, yap-işlet-devret modeli ile işletilen bu projelerin maliyetleri ve finansman sorunları, döviz kurlarındaki dalgalanmalar nedeniyle artış gösterebilmektedir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ödemeleri denetleyerek ve gerekli önlemleri alarak bu tür projelerin sürdürülebilirliği ve mali açıdan dengede kalması sağlanabilir. Geçiş ücretlerinin belirlenmesi ve garanti tutarlarının gözden geçirilmesi, gelecekte benzer sorunların yaşanmaması için önemli adımlar olabilir. Böylece Türkiye’nin ulaşım altyapısı daha sağlam ve sürdürülebilir bir şekilde geliştirilebilir.
