Sayıştay denetimlerinden elde edilen verilere göre, 2023 yılında kamu kurumları ve belediyelerde meydana gelen hataların sayısında bir artış yaşandığı ortaya çıktı. 2022 yılında tespit edilen 7 bin 836 mevzuata aykırı işlem sayısı, 2023 yılında 8 bin 755’e yükseldi. Bu hatalar arasında kurum taşınmazlarına ilişkin muhasebe kayıtları, ihale kanununa uygun olmayan işlemler, kıdem tazminatı karşılıklarının ayrılmaması gibi konular yer almaktadır. Ayrıca, kurumların yarısından fazlasında iç denetim mekanizmasının sağlıklı bir şekilde işlemediği belirlendi.
Sayıştay, 2023 yılında bakanlıklar, belediyeler, düzenleyici kurumlar dahil olmak üzere toplam 566 kamu idaresinde denetim gerçekleştirdi. Bu denetimler sonucunda 8 bin 755 hata ve bulgu belirlendi. Raporlarda, kamu kurumlarının tahsis ettikleri veya kullandıkları taşınmazlara ilişkin muhasebe kayıtlarının eksik veya hatalı yapıldığına dair sıkça hataların yaşandığı vurgulandı. Aynı şekilde, yazılım, lisans, telif hakkı gibi hakların muhasebeleştirilmemesi, maddi duran varlıkların amortismanlarının yanlış hesaplanması da sıkça yapılan hatalar arasında yer almaktadır.
Kamu kurumlarının Sayıştay’a doğru bilgi vermediği de raporlar aracılığıyla ortaya çıktı. 445 kamu kurumunda yapılan incelemede, 142 kurumun tüm varlık ve yükümlülüklerini faaliyet raporlarında açıklamadığı belirlendi. Bu kurumlar arasında genel bütçeli idareler, özel bütçeli idareler, belediyeler ve diğer çeşitli kamu kurumları bulunmaktadır. Ayrıca, birçok kurumun bütçe hedef ve gerçekleşmeleri arasındaki farkları açıklamadığı, kaynakları doğru şekilde göstermediği ve bütçe hedeflerinde tutarsızlık yaşadığı tespit edildi.
Sonuç olarak, Sayıştay’ın 2023 yılındaki denetim raporları kamu kurumlarında önemli hataların ve yanlış uygulamaların olduğunu ortaya koymaktadır. Kurumların muhasebe kayıtlarında, iç denetim mekanizmalarında ve bilgi paylaşımında ciddi eksikliklerin bulunduğu raporlarla açıkça görülmektedir. Bu durum, kamunun kaynaklarının etkin ve verimli bir şekilde kullanılmasını engelleyerek kamu maliyesine zarar vermektedir. Kamu kurumları üzerinde daha etkin denetim mekanizmalarının oluşturulması ve uygulanması gerekmektedir.
