ÜLKEMİZDE bulunan yabancılarla ilgili Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından “Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliği”nde önemli değişiklik yapıldı. İktidar, “Geçici koruma” statüsündeki Suriyeli sığınmacılara kalıcı haklar tanıyarak, Türkiye’yi yabancı iş gücü deposu haline getiriyor. Geçici koruma altında bulunanlar için asıl amaç ülkelerine geri dönmelerini sağlanmak olması gerekirken, tersine ülkemizde “kalıcı” olarak yerleştirilmeleri planlanıyor.
İçişleri Bakanlığı verilerine göre ülkemizde bulunan statü sahibi yabancı sayısı 4 milyon 460 bin. Bu kişilerden geçici koruma altında bulunan Suriyelilerin toplamı 3 milyon 112 bin 683 olarak saptandı. İkamet izniyle ülkemizde kalanların sayısı da 1 milyon 116 bin 703 kişi. Çalışma Bakanlığı verilerine göre bu sayının ancak yüzde 10’u çalışma iznine sahip.
77 BİN SURİYELİ SGK’LI
Suriyelilerden örnek verelim: Ülkemizde bulunan Suriyelilerden çalışma çağında olanların sayısı 1 milyon 650 bin civarında. Bunlardan yaklaşık 77 bini SGK’lı olarak çalışıyor. Yani bu kişilerin ne yaptığına ilişkin devlette kaydı var. Diğerlerinin ne iş yaptığını bilen yok. Oysa kayıt dışı çalıştırılanlar kayıt altına alınırsa, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bağlı çalıştırılması sağlandığında en azından devletin üzerindeki yükleri azalmış olacak.
Gerek ikamet izni sahibi, gerek geçici koruma statüsündeki on binlerce kişi ülkemizde kayıt dışı olarak çalışıyor. Bu durum, gelir vergisi ve SGK prim ödemelerinde önemli kayba neden oluyor. Geçici koruma statüsündeki kişiler için genel bütçeden yüksek miktarda sağlık harcaması yapılıyor.
HARÇLARDAN MUAF OLACAK
Sosyal güvenceye sahip olmadan çalışma yaşını tamamlayacak olan yabancıların ülkemizde kalmaları halinde önümüzdeki yıllarda ekonomik ve sosyal sıkıntılar yaşamalarının ve toplumsal sıkıntılara neden olmalarının önüne geçilebilmesi amacıyla çalışma izni muafiyeti prosedürlerinde kolaylaştırıcı /teşvik edici düzenlemeler yapıldı. Bunun yanı sıra ülkemizdeki yabancıların kayıtlılığının arttırılması da önem taşıyor.
Yönetmelikte yapılan değişiklikle ülkemiz kalkınmasına yüksek katkı sağlayacak iş/meslek/sektör/projelerde çalışacak yabancıların kayıt altına alınmalarının ve bu kişiler için işverence sigorta primi ödenmesinin uzun vadeli çıkarlarımız bakımından faydalı olacağı değerlendirildi. Çalışma izni muafiyetlerinin doğuracağı harç geliri kaybının ise söz konusu faydalara göre kabul edilebilir seviyede kalacağı yolunda uzmanlar görüş bildirdi.
Harçlar Kanunu ile tanınan yetki uyarınca, yönetmelik kapsamına giren yabancılar çalışma izin belgesi harçlarından muaf tutulacak. Yeni düzenlemeye göre çalışma izni muafiyeti verilen yabancılar için çalışma izni muafiyetinin düzenlendiği tarihten itibaren 6 ay, diğer çalışma izinlerinde ise 12 ay geçmedikçe aynı muafiyet kapsamında başvuru yapılamayacak.
KAÇAK ÇALIŞTIRANA HAPİS CEZASI
Yargıtay, yabancı uyruklu kişilerin kaçak olarak çalıştırılmalarına hapis cezasını öngörüyor. Türkiye’ye kaçak olarak giren ve ülkede kalıcı olduğu anlaşılan yabancı uyruklu kişileri çalıştıranlara 5 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası verilebilecek. İçişleri ve Çalışma Bakanlıkları mahkeme kararının duyurulmasını sağlayacak, ardından denetimlere ağırlık verilecek.
Kaçak olarak yabancı çalıştırılmasının önüne geçmek için vatandaşlar önce uyarılacak ve ardından da kapsamlı bir denetim başlayacak. Verilecek hapis ve adli para cezası kuşkusuz yurda kaçak giriş yapmış ve değişik iş kollarında çalışanları da çalıştıranları da etkileyecek. Bu durum ülkemize kaçak girişleri de engelleyecek ama çalıştırılan yabancı üzerindeki baskı daha da artacak görüşü de yaygın.
“SORUMSUZLUKLA KARŞI KARŞIYAYIZ!”
CHP eski Genel Sekreteri Gürsel Tekin, AKP iktidarının Türkiye’nin demografik yapısını değiştirmeye çalıştığını öne sürüyor. Bu konuda bazı resmi belgelere ulaşan Tekin, şunları söyledi:
“AKP hükümeti, ‘Geçici koruma’ statüsündeki Suriyeli sığınmacılara kalıcı haklar tanıyarak Türkiye’yi yabancı iş gücü deposu haline getirmeye hazırlanıyor. Geçici koruma altında bulunan bu kişilerin asıl amacı ülkelerine geri dönmek olması gerekirken hükümet onları Türkiye’ye kalıcı olarak yerleştirmeyi planlıyor. Bu hamle, ülkemizi yeni bir göç dalgasına açık hale getirmekten başka bir şey değildir.”
Yabancıların Türkiye’ye giriş yaptıktan sonra 90 gün içinde başvuru yapma zorunluluğu kaldırılıyor. Bu düzenlemenin kontrolsüz bir göç akımına açık davetiye anlamına geleceğini öne süren Tekin, bu durumun Türkiye’yi göç merkezi haline getireceğini belirtiyor, çalışma izni muafiyet süresinin bazı sektörlerde 6 aydan 3 yıla çıkarıldığını ekliyor.
Sağlık, eğitim ve sosyal hizmetlerde zaten sıkıntı yaşanırken, milyonlarca yabancıya yeni haklar tanınması Türk milletine ağır bir yük bindirecek. Kendi vatandaşlarımıza yeterli hizmet sunamazken, yabancılara yeni haklar vermek, yabancı düşmanlığını da körükleyecek.
