İstanbul ve diğer şehirlerde bulunan tarihi yapılar genellikle Osmanlı döneminde özel sahiplere aitti. Ancak Cumhuriyet dönemiyle birlikte bu yapılar kamulaştırıldı. Bu eserler arasında önemli bir yere sahip olan Tarihi Çardaklı Hamamı ve konak, 1960 yılında bir mirasçı tarafından keşfedildi. Eski Türkçe belgeler, yapının geçmişi hakkında bilgi verdi ve yapıya dair tapu olduğu ortaya çıktı. Tapunun Hüseyin Ağa’ya ait olduğu tespit edildi ve mirasçıları mahkemeye başvurdu.
Mahkeme, tapunun gerçek ve Tarihi Çardaklı Hamamı’na ait olduğunu kabul etti. Hüseyin Ağa’ya ait olduğu belirlenen tapu üzerine mirasçıları davayı açtı. Uzun yıllar süren dava sonucunda Isparta 2. Sulh Hukuk Mahkemesi, tapunun 16 mirasçı arasında paylaştırılmasına karar verdi. 2022 yılında verilen kararın ardından mirasçılar, tapularını alarak hak sahipliğini onayladılar.
Davanın uzun süren süreci sona erdiğinde mirasçılar, yapıların toplam değerinin 7.5 milyon dolar (260 milyon TL) olduğunu belirttiler. Ancak tarihi yapılar olduğu için herhangi bir yeni imar çalışması yapılamayacak. Yapılar sadece gerekli izinlerle orijinal hallerine restore edilebilecekler. Çardaklı Hamamı’nın sahibi olan Hüseyin Ağa, Osmanlı padişahı II. Bayezid’in emriyle 1510 yılında idam edilmişti.
Tarihi Çardaklı Hamamı ve konak, uzun bir hukuk mücadelesinin ardından mirasçılarına teslim edildi. Yapının tarihi ve kültürel önemi nedeniyle restore edilerek korunması planlanmaktadır. Grup mirasçılar, birlik ve beraberlik içinde bu tarihi mirası gelecek nesillere aktarmayı hedeflemektedirler. Bu süreçte yapılan tespitler ve belgelemeler, Türkiye’de miras ve tarih alanında yapılacak çalışmalara ışık tutacak niteliktedir.
