Amerikan Johns Hopkins Üniversitesi’nde uygulamalı ekonomi profesörü olan ve hiperenflasyon konusunda uzmanlaşmış Steve Hanke, CNN TÜRK’e konuştu
Hanke’nin açıklamaları şöyle:
“TÜRKİYE VİRAJI DÖNÜYOR, ENFLASYON DAHA DA DÜŞECEK”
Öncelikle yüksek frekanslı bir veri tabanı bu ve her an buradan veri geliyor. Aynı zamanda gerçek zamanlı bir sistem. Satın alma gücü teorisini kullanarak 19. yüzyıldan bu yana var. Bir model geliştirdim ve bu modelle de ülkelerdeki enflasyon oranlarını doğru bir şekilde ölçtüm. Ben bu modeli kullanarak birçok makale yazdım. Dünyadaki en yüksek enflasyonları ölçtüm. Bunlar çok yüksek enflasyon oranlarıydı. 1 aylık yüzde 15 enflasyon ölçtüm, fazlası da oldu. Ancak ana konu şu ki yüksek frekanslı veri tabanı, ölçtüğüm büyük enflasyon oranları resmi rakamları ortaya çıkardı. Benim ölçümlerim resmi rakamlardan daha önce ortaya çıkıyor. Örneğin Türkiye’de yıllık enflasyon oranı 2023 Temmuz ayına gidersek yaklaşık yüzde 76 civarındaydı. Ve benim ölçümüm ondan daha düşüktü. Sonrasında da düştüğünü gördük. Türkiye virajı dönüyor, enflasyon düşüyor ve düşmeye de devam edecek.
“ORTA VADELİ PROGRAM DOĞRU YÖNDE”
Orta Vadeli Program doğru yönde ilerliyor, özellikle son birkaç yılda kullandığınız programdan çok farklı olarak sonunda doğru yönde ilerliyor. Ama benim yapacağım kadar sert ilerlemiyor.
ENFLASYON DÜŞÜŞÜ NE ZAMAN HİSSEDİLİR?
Zaman alacak ve Merkez Bankası’nın daha sert davranması gerekiyor. İki şey var; programda daha katı olmak ve para arzını yavaşlatmak. Çünkü bir kez para arzını değiştirdiğinizde orada bir zaman gerekiyor. Önce enflasyon düşecek, sonra da etkileri piyasalara yansıyacak. Bu işler bir gecede olmuyor.
“ENFLASYON DÜŞTÜKÇE GÖRÜNÜM DE DÜZELİR”
Moddy’s ve benzeri uluslararası derecelendirme kuruluşları, bunu daha önce de yapabilirlerdi ama sonra yaptılar. Bunun nedeni ise benim yüksek frekanslı veri tabanım resmi oranlardan önce enflasyonun düşeceğini görmüştü. Ben de sadece enflasyonun düşeceğini değil, Türkiye’nin kredi not görünümünün daha iyi olacağını biliyordum.
“DIŞ YATIRIMCILAR İÇİN İYİ BİR ÇEVRE”
Dış yatırımcılar için Türkiye her zaman iyi bir çevredir, iyi bir pazardır. Çünkü düşük enflasyon onlar için iyidir, caziptir ve enflasyon ne kadar hızlı düşerse o kadar iyi olur. Yani Türkiye zaten iyi bir durumda. Bu kadar iyi olmasının nedenlerinden biri de enflasyon düştükçe Türk lirasının istikralı kalmasıdır. Dış yatırımcılar Türkiye’ye gelmek istiyor. Türkiye’de olmak güzel bir şey.
